Fed "nóng lòng" hạ lãi suất tháng 12: Cuộc chiến giữa các quan chức và thị trường

Trong tuần qua, thị trường tài chính đã chứng kiến một sự biến động hiếm có trong kỳ vọng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Từ mức xác suất chỉ 25%, kỳ vọng về một đợt cắt giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 12 đã bật tăng lên hơn 70% chỉ sau một vài phát biểu then chốt, phản ánh cuộc tranh cãi nội bộ đang ngày một gay gắt giữa những người ủng hộ và phản đối việc nới lỏng chính sách tiền tệ.

Báo cáo việc làm tháng 9: Những tín hiệu trái chiều

Như WikiFX đã đề cập trong các báo cáo trước đó, báo cáo việc làm tháng 9 được công bố sau thời gian trì hoãn do chính phủ đóng cửa đã để lại những dấu hỏi lớn cho chính sách tiền tệ. Báo cáo cho thấy 119.000 việc làm mới được tạo ra, vượt xa dự báo, nhưng đồng thời tỷ lệ thất nghiệp lại tăng lên 4,4% - mức cao nhất trong nhiều năm. Sự mâu thuẫn nội tại này càng trở nên phức tạp hơn khi dữ liệu của các tháng trước đó được điều chỉnh giảm, phác họa bức tranh tổng thể về một thị trường lao động đang mất đà tăng trưởng.

Đáng chú ý, việc chính phủ đóng cửa không chỉ trì hoãn báo cáo việc làm mà còn khiến báo cáo lạm phát CPI tháng 10 bị hủy bỏ, tạo ra “khoảng trống thông tin” đáng kể. Fed giờ đây phải đưa ra quyết định quan trọng vào tháng 12 trong tình trạng thiếu hụt dữ liệu cập nhật về cả thị trường lao động lẫn lạm phát.

Nghịch lý “Jobless Boom” trong kỷ nguyên AI

Bối cảnh kinh tế đặc biệt hiện nay được đánh dấu bằng hiện tượng “bùng nổ không việc làm” (jobless boom). Trong khi các chỉ số GDP vẫn duy trì đà tăng trưởng nhờ làn sóng đầu tư vào AI và chi tiêu công nghệ, thị trường lao động lại thể hiện những dấu hiệu chậm lại rõ rệt. Các doanh nghiệp đang ưu tiên chi tiêu cho công nghệ và tự động hóa thay vì mở rộng tuyển dụng, tạo ra nghịch lý khó giải quyết cho các nhà hoạch định chính sách.

Phân tích chi tiết cho thấy tỷ lệ tham gia lực lượng lao động chỉ tăng nhẹ lên 62.4%, trong khi số người tiếp tục nhận trợ cấp thất nghiệp đã đạt 1.957 triệu - mức cao nhất trong nhiều năm. Đường cong lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ vẫn đảo ngược sâu ở mức -45 điểm cơ bản, tiếp tục báo hiệu những lo ngại về triển vọng tăng trưởng dài hạn. Nghịch lý này đặt Fed vào thế tiến thoái lưỡng nan: một bên là nền kinh tế được thúc đẩy bởi công nghệ, bên kia là thị trường lao động đang chậm lại.

Luồng quan điểm ủng hộ Fed hạ lãi suất

Sự chuyển biến đáng chú ý nhất đến từ Chủ tịch Fed New York - John Williams, một trong những tiếng nói có ảnh hưởng nhất trong FOMC. Phát biểu gần đây của ông nhấn mạnh vẫn thấy “dư địa để điều chỉnh lãi suất trong ngắn hạn” và đánh giá chính sách hiện tại “vẫn còn hơi hạn chế”. Quan trọng hơn, ông thừa nhận rủi ro đối với thị trường lao động đã gia tăng đáng kể. Tuyên bố này được giới phân tích diễn giải như sự chuyển hướng rõ rệt sang xu hướng bồ câu và lập tức đẩy xác suất kỳ vọng cắt giảm lãi suất lên trên 70%.

Cùng quan điểm, Thống đốc Stephen Miran xác nhận sẵn sàng ủng hộ cắt giảm 25 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 12. Ông nhấn mạnh rằng các dữ liệu gần đây, đặc biệt là từ thị trường lao động, đang gửi đi “thông điệp nhẹ nhàng” ủng hộ việc nới lỏng chính sách để bảo vệ đà phục hồi kinh tế.

Goldman Sachs tiếp tục khẳng định lập trường ủng hộ cắt giảm lần thứ ba liên tiếp, chỉ ra rằng sự kết hợp giữa lạm phát hạ nhiệt và những dấu hiệu yếu đi của thị trường lao động tạo điều kiện lý tưởng để Fed hành động. Các nhà phân tích của ngân hàng này nhấn mạnh việc trì hoãn cắt giảm có thể làm gia tăng rủi ro cho đà phục hồi kinh tế trong bối cảnh toàn cầu đầy bất ổn.

Chuyên gia Jay Hatfield từ Infrastructure Capital Advisors đưa ra dự báo còn lạc quan hơn, kỳ vọng 4 lần cắt giảm trong năm tới. Ông chỉ trích Fed vì đã thu hẹp cơ sở tiền tệ 7% so với năm ngoái thay vì mở rộng để phù hợp với tăng trưởng GDP danh nghĩa, và cho rằng động thái nới lỏng là cần thiết để tránh các rủi ro giảm phát.

Luồng quan điểm phản đối Fed hạ lãi suất

Không phải tất cả thành viên Fed đều ủng hộ động thái nới lỏng. Chủ tịch Fed Boston - Susan Collins bày tỏ quan ngại sâu sắc về áp lực lạm phát tiềm tàng, đặc biệt trong bối cảnh các biện pháp thuế quan mới có thể đẩy giá cả tăng cao. Bà nghiêng về quan điểm giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp tháng 12 để có thêm thời gian đánh giá diễn biến kinh tế.

Chủ tịch Fed Dallas - Lorie Logan cũng thể hiện thái độ thận trọng tương tự, nhấn mạnh rằng bà sẽ “rất khó ủng hộ cắt giảm lãi suất tiếp theo trừ khi có bằng chứng rõ ràng cho thấy lạm phát giảm nhanh hơn dự kiến”. Bà Logan cũng nghi ngờ về mức độ thắt chặt thực sự của chính sách tiền tệ hiện tại.

Chuyên gia Srikanth đưa ra phân tích cho rằng “không có lý do nào từ dữ liệu hiện có để tiếp tục nới lỏng”. Ông chỉ ra lạm phát cả tiêu đề lẫn lõi vẫn duy trì quanh mức 3% - cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của Fed, đồng thời con số tạo việc làm 119.000 vẫn cho thấy sức khỏe của thị trường lao động. Quan trọng hơn, ông nhấn mạnh: “Hỗ trợ giá tài sản không phải nhiệm vụ của Fed”, cảnh báo việc cắt giảm lãi suất chỉ để làm hài lòng thị trường có thể tạo ra các rủi ro đạo đức và bong bóng đầu cơ.

JPMorgan thông qua nhà kinh tế trưởng Michael Feroli mô tả đây là “cuộc gọi rất sát nút” và nghiêng về kịch bản Fed sẽ bỏ qua cơ hội cắt giảm vào tháng 12, chuyển sang thời điểm tháng 1/2026 để có thêm dữ liệu đánh giá.

Tác động đến thị trường tài chính và dự báo

Sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ Fed và tín hiệu kinh tế trái chiều đã tạo ra làn sóng biến động mạnh trên toàn thị trường tài chính. Chỉ số VIX - thước đo nỗi sợ hãi của thị trường - đã bật lên mức cao nhất kể từ tháng 4, trong khi chỉ số Fear & Greed rơi xuống vùng cực kỳ sợ hãi, phản ánh tâm lý hoang mang lan rộng.

Thị trường chứng khoán chứng kiến đợt bán tháo mạnh, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu công nghệ khi Nasdaq giảm gần 3% và Nvidia lao dốc 6% bất chấp kết quả kinh doanh tích cực. Dòng tiền có sự dịch chuyển rõ rệt sang các nhóm ngành phòng thủ như y tế và tiện ích, đánh dấu sự thay đổi lớn trong khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư.

Triển vọng và khuyến nghị chiến lược

Trong bối cảnh hiện tại, giới phân tích khuyến nghị nhà đầu tư nên duy trì tâm thế thận trọng. Việc Fed phải đưa ra quyết định quan trọng trong tình trạng thiếu hụt thông tin cập nhật làm gia tăng đáng kể rủi ro chính sách. Các chuyên gia từ 10x Research cảnh báo về khả năng duy trì biến động cao trên tất cả các loại tài sản trong những tuần tới.

Về tác động đến thị trường ngoại hối, kỳ vọng Fed không vội hạ lãi suất đang hỗ trợ đồng USD, tuy nhiên nếu quyết định cắt giảm được đưa ra, áp lực giảm giá có thể quay trở lại. Đối với thị trường Việt Nam, kịch bản này có thể khiến tỷ giá USD/VND giảm nhiệt trong những tháng cuối năm.

Bối cảnh toàn cầu với thâm hụt tài khoản vãng lai Mỹ mở rộng lên gần 1% GDP toàn cầu cùng những bất ổn từ nợ công khổng lồ của Nhật Bản và chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) tiếp tục là các yếu tố phức tạp thêm quyết định của Fed. Rủi ro địa chính trị và chính sách thương mại cũng đòi hỏi sự thận trọng tối đa từ các nhà hoạch định chính sách.

Cuộc họp chính sách tháng 12 của Fed đang định hình là một trong những quyết định khó khăn nhất năm 2025. Sự đối lập giữa các quan chức, tình trạng thiếu hụt dữ liệu cập nhật, và nghịch lý “jobless boom” đã tạo ra môi trường đầy thách thức cho việc ra quyết định.

Trong bối cảnh này, nhà đầu tư được khuyến nghị duy trì chiến lược phòng thủ, đa dạng hóa danh mục và sẵn sàng cho các kịch bản biến động tiếp theo. Khả năng Fed “quay xe” chính sách vẫn hiện hữu, và chỉ có thời gian mới trả lời được liệu đợt cắt giảm lãi suất tiềm năng sẽ là liều thuốc bổ cho nền kinh tế hay chỉ là sự thỏa hiệp nguy hiểm với các rủi ro lạm phát.

Bài viết được WikiFX tổng hợp và biên soạn từ các nguồn tin chính thống, cập nhật đến ngày 24/11/2025.