Nghi vấn thị trường Crypto bị 'úp bô' khi cá voi bỗng short lớn trước tin và Binance bị 'lỗi' depeg

Thị trường crypto chao đảo sau tuyên bố áp thuế 100% của Trump lên Trung Quốc, dẫn đến thanh lý kỷ lục 19 tỷ USD. Tin đồn lan truyền về cá mập short lớn trước tin, lỗi depeg trên Binance khiến người dùng mất trắng, và cái chết bí ẩn của trader Ukraine Konstantin Galich.

Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đang đối mặt với những sóng gió địa chính trị, thị trường crypto – hay thị trường tiền mã hóa – đã trải qua một trong những cú sốc lớn nhất lịch sử vào ngày 10/10/2025. Tuyên bố bất ngờ của Tổng thống Donald Trump về việc áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc, nhằm đáp trả đe dọa siết xuất khẩu đất hiếm từ Bắc Kinh, đã kích hoạt bán tháo dây chuyền.

Theo dữ liệu CoinGlass, hơn 19,2 tỷ USD vị thế bị thanh lý trong 24 giờ, vượt xa kỷ lục cũ 2,3 tỷ USD hồi tháng 2/2025. Con số thực tế có thể lên đến 30-40 tỷ USD do một số sàn như Binance chỉ báo cáo hạn chế.

Vốn hóa thị trường tiền số bốc hơi hơn 380 tỷ USD, từ 4,25 nghìn tỷ xuống 3,82 nghìn tỷ USD, với Bitcoin lao dốc từ trên 115.000 USD xuống dưới 102.000 USD, tạo cây nến biến động 20.000 USD – lần đầu tiên trong lịch sử.

Ethereum giảm 12% về 3.435 USD, Solana tụt 13% dưới 142 USD, BNB mất hơn 11%, XRP lao dốc 17%, và hàng loạt altcoin top 300 giảm hai chữ số.

Sự kiện “The October 10th Crypto Liquidation” này không chỉ là phản ứng trước tin tức thị trường forex và thông tin forex về thương mại Mỹ-Trung, mà còn khơi dậy vô số tin đồn về thao túng và lỗ hổng hệ thống.

Hãy cùng WikiFX đào sâu vào các góc khuất liên quan đến sự kiện lần này.

Đầu tiên, câu hỏi lớn nhất cộng đồng đầu tư đặt ra: “Liệu có ai biết trước thông tin?” khi đào sâu vào timeline, biến động bắt đầu từ 9:30 sáng giờ New York, gần 1,5 giờ trước bài đăng của Trump lúc 10:57.

Dữ liệu on-chain tiết lộ các whale mở vị thế short lớn từ 4:30 sáng, bơm thêm 23 triệu USD vào short lúc 4:49. Tỷ lệ thanh lý long/short lên 7:1 – mức cao kỷ lục, ảnh hưởng 1,6 triệu tài khoản, chủ yếu vị thế long đòn bẩy. Sau đó, một ví cá voi short Bitcoin trước tin 30 phút, chốt lời 192 triệu USD chỉ sau một giờ.

Cộng đồng trên X và Reddit xôn xao: “Liệu có ai đã biết trước thông tin?” Nghi vấn insider trading lan rộng, với đồn đoán quỹ của ông Trump đã xả trước thị trường hai phiên H4, “úp bô” trader toàn cầu. Thậm chí, một cá voi trên Hyperliquid đã kiếm lời 190-200 triệu USD từ short BTC và ETH.

Dù chưa được xác minh chính thức, đây là bài học về tính dễ tổn thương của thị trường tiền số trong thanh khoản mỏng, nơi lệnh lớn kích hoạt phản ứng domino, tương tự các black swan lịch sử như sập LUNA-UST hay FTX.

Chuyển sang Binance – sàn giao dịch lớn nhất thế giới, đang trở thành tâm bão với lỗi depeg kinh hoàng. Trong cơn hỗn loạn từ 21:20 UTC ngày 10/10, hệ thống tắc nghẽn do lượng người dùng tăng đột biến, dẫn đến lỗi oracle nội bộ – sử dụng orderbook nội bộ thay vì nguồn ngoài, gây giá “ảo” méo mó.

USDe depeg xuống 0,65 USD, wBETH tụt về 430 USD (chiết khấu 88% so ETH), BNSOL giảm còn 34,90 USD, ATOM flash crash về 0,001 USD do lệnh giới hạn cũ từ 2019 khớp liên tục, và IOTX hiển thị 0 USD vì lỗi thập phân. Điều này kích hoạt thanh lý dây chuyền, đẩy tổng thanh lý lên hơn 20 tỷ USD.

Binance sau đó đã lên tiếng bác bỏ thông tin rằng họ bị tấn công hack phối hợp, xác nhận lỗi hệ thống trong “vulnerable window” 4 ngày trước khi chuyển oracle ngoài (dự kiến 14/10). Nhưng tin đồn về một “coordinated hit” khai thác margin Binance vẫn rộ lên, với cáo buộc sàn lợi dụng outage thu phí thanh lý (liquidation).

Để khắc phục cho lỗi nghiêm trọng này, Binance đưa ra thông báo cam kết bù lỗ 283 triệu USD, chia thành hai đợt: Tự động cho người dùng Futures, Margin, Loan sử dụng USDe, BNSOL, wBETH làm thế chấp từ 21:36-22:16 UTC; thủ công cho trường hợp đặc biệt như giao dịch nội bộ hay Binance Earn.

Giám đốc Kinh doanh của Binance, Yi He đã lên tiếng xin lỗi, nhưng nhấn mạnh chỉ đền bù tổn thất từ lỗi hệ thống, không bao gồm biến động thị trường. Binance đã nhanh chóng triển khai biện pháp: Chuyển oracle ngoài, thêm redemption price vào công thức chỉ số, thiết lập soft price floor cho USDe, tăng rà soát rủi ro.

Dù BNB bật tăng 17% sau sự cố, nhưng niềm tin đã bị lung lay, đặc biệt khi SAFU vẫn an toàn nhưng hệ thống lại để lộ điểm yếu.

Bên cạnh những con số, khủng hoảng tài chính này còn mang đến những bi kịch cá nhân. Cái chết của Konstantin Galich – trader crypto nổi tiếng người Ukraine, được tìm thấy trong chiếc Lamborghini Urus của mình tại Kyiv sau khi thị trường sụp đổ, đã trở thành biểu tượng cho áp lực tâm lý không thể chịu đựng của đòn bẩy cao.

WikiFX khuyến nghị: Dù tin tức thị trường forex và thông tin forex về thuế quan là xúc tác, nhưng nguyên nhân sâu xa của cú thanh lý 19 tỷ USD là đòn bẩy quá mức. Tỷ lệ thanh lý kỷ lục, ảnh hưởng 1,6 triệu tài khoản, đã chứng minh: Thị trường tiền mã hóa là nơi mà một vài lệnh giao dịch quy mô lớn có thể kích hoạt phản ứng domino, quét sạch hàng loạt nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Nhà đầu tư phải luôn giữ sự kỹ tính và cầu toàn trước những tin đồn và rủi ro. Việc theo dõi dòng tiền on-chain và kiểm tra uy tín sàn giao dịch là bắt buộc. Đừng để lòng tham và FOMO che mờ phán đoán, biến bạn thành nạn nhân của những “cú đánh phối hợp” đã được dàn dựng sẵn.

Hãy tra cứu thông tin sàn môi giới trên WikiFX để bảo vệ tài sản của bạn trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đầy biến động này.